1.23
ch. 15
fuit, quod et ipse hominem diligebam
et in primis patri meo Paulo probatum et carum
fuisse cognoveram. Memini me admodum adulescentulo, cum pater in Macedonia consul esset et essemus
in castris, perturbari exercitum nostrum religione et
metu, quod serena nocte subito candens et plena luna
defecisset. Tum ille, cum legatus noster esset anno
fere ante, quam consul est declaratus, haud
dubitavit postridie palam in castris docere nullum esse
prodigium, idque et tum factum esse et certis temporibus esse semper futurum, cum sol ita locatus
fuisset, ut lunam suo lumine non posset attingere.
Ain tandem? inquit Tubero; docere hoc poterat ille
homines paene agrestes et apud imperitos audebat
haec dicere? [Note] Ille vero et magna quidem cum
1.24
neque insolens ostentatio neque oratio -- -- abhorrens a persona hominis gravissimi; rem enim magnam
adsecutus est, quod hominibus perturbatis inanem religionem timoremque deiecerat.
ch. 16
1.25
Atque eius modi quiddam etiam bello illo maximo,
quod Athenienses et Lacedaemonii summa inter se
contentione gesserunt, Pericles ille, et auctoritate et
eloquentia et consilio princeps civitatis suae, cum obscurato sole tenebrae factae essent repente
Atheniensiumque animos summus timor occupavisset,
docuisse civis suos dicitur, id quod ipse ab Anaxagora, cuius auditor fuerat, acceperat, certo illud tempore fieri et necessario, cum tota se luna sub orbem
solis subiecisset; itaque, etsi non omni intermenstruo,
tamen id fieri non posse nisi certo intermenstruo tempore. Quod cum disputando rationibusque docuisset, populum liberavit metu; erat enim tum haec
nova et ignota ratio, solem lunae oppositu solere deficere, quod Thaletem Milesium primum vidisse dicunt.
Id autem postea ne nostrum quidem Ennium fugit;
qui ut scribit, anno trecentesimo quinquagesimo fere
post Romam conditam
Nonis Iunis soli luna obstitit et nox.
Atque hac in re tanta inest ratio atque sollertia, ut
ex hoc die, quem apud Ennium et in maximis annalibus consignatum videmus, superiores solis defectiones reputatae sint usque ad illam, quae Nonis
Quinctilibus fuit regnante Romulo; quibus quidem
Romulum tenebris etiamsi natura ad humanum exitum abripuit, virtus tamen in caelum dicitur sustulisse.
ch. 17